Opona diagonalna i radialna – kamienie milowe ewolucji ogumienia

Ewolucja opon nierozerwalnie wiąże się z rozwojem technologicznym pojazdów. Producenci ogumienia dostosowują swój asortyment do zmieniających się warunków oraz specyfiki pojazdów. Najlepszym tego przykładem jest historia opon diagonalnych i radialnych, która sięga końcówki XIX wieku. Sprawdź podstawowe różnice między nimi i poznaj charakterystykę obu rodzajów ogumienia.

Czym charakteryzują się opony diagonalne?

Opony diagonalne, określane także jako krzyżowe, warstwowe lub konwencjonalne, pojawiły się na rynku w 1898 roku. Były kolejnym etapem technologicznego rozwoju i zastąpiły produkty wytwarzane w całości z gumy. Opona diagonalna jest zbudowana z co najmniej dwóch warstw stalowych lub nylonowych kordów. Tworzą one osnowę, która stanowi szkielet ogumienia i wewnętrzną warstwę wzmacniającą. Nici osnowy krzyżują się względem siebie pod kątem 20-40 stopni. Uformowana w ten sposób plecionka znajduje się na czole oraz bokach opony diagonalnej i zapewnia jej bardzo wysoką sztywność. Ten typ ogumienia charakteryzuje się dużą masą.

Niestety opona diagonalna przestaje spełniać swoje zadanie przy prędkości powyżej 100 km/h. Wynika to z braku zdolności do odprowadzania wysokich temperatur. Z tego względu opony diagonalne nie są montowane we współczesnych pojazdach. Doskonale sprawdzają się za to w maszynach rolniczych, terenowych i budowlanych. Pojazdy te osiągają małe prędkości i pracują pod dużym obciążeniem. Opona diagonalna charakteryzuje się wysoką stabilnością oraz odpornością na trudne warunki terenowe. 

Ogumienie krzyżowe jest powszechnie wykorzystywane w autach terenowych. Wykazuje odporność na uszkodzenia boczne spowodowane przez kamienie czy wystające korzenie. Sztywny bok skutecznie chroni oponę przed uszkodzeniem. Jednocześnie wykazuje mniejszą elastyczność. To obniża efektywność tłumienia drgań i obniża komfort podczas jazdy.

Na rynku dostępne są także opony diagonalne z opasaniem. Stosowane są przede wszystkim w jednośladach. Takie opony mają budowę diagonalną, ale na ich osnowie jest położona warstwa opasania. To sprawia, że ogumienie lepiej znosi jazdę z dużą prędkością i wykazuje większą odporność na działanie siły odśrodkowej. Jednocześnie zachowuje sztywność i wytrzymałość charakterystyczne dla „klasycznej” opony diagonalnej.

Jakie właściwości mają opony radialne?

Pierwsza wersja opony radialnej powstała w 1913 roku. W tamtym czasie rozwiązanie to nie znalazło jednak uznania branży oponiarskiej. Ostatecznie opona radialna została na stałe wprowadzona do produkcji w 1946 roku. Podstawą jej konstrukcji jest osnowa wykonana z gumowanych, stalowych nici, które nie krzyżują się ze sobą. Poszczególne kordy są ułożone równolegle do siebie i tworzą kąt prosty w stosunku do płaszczyzny symetrii opony. Osnowa wzmacnia całą konstrukcję i nadaje jej optymalną sztywność. Dodatkowe warstwy opasania zapewniają odpowiednią wytrzymałość i stabilność.

Opony radialne prawie całkowicie wyparły z rynku ogumienie diagonalne. Promieniowe ułożenie kordów podnosi komfort użytkowania, trwałość i bezpieczeństwo. Opona radialna zapewnia dobrą sterowność, niskie opory toczenia, optymalną stabilność przy wysokich prędkościach oraz dużą odporność na zjawisko aquaplaningu. Ogumienie promieniowe charakteryzuje się dużą wytrzymałością bieżnika, odpornością na wysokie temperatury oraz doskonałą nośnością. To rozwiązanie dostosowane do osiągów i wymogów współczesnych aut.

Opony radialne mają także pewne mankamenty. To przede wszystkim mniejsza sztywność, słabe tłumienie drgań oraz mała bezwładność. Problematyczna jest także ich naprawa.

Opona radialna a diagonalna – czym się różnią?

Podstawową różnicą pomiędzy omawianymi typami ogumienia jest ich budowa. Opona diagonalna ma struktury kordu przecinające się pod kątem i tworzące mniej elastyczną warstwę. W ogumieniu radialnym płótna biegną równolegle (promieniowo) do siebie. Dzięki temu boki opony mogą uginać się w większym zakresie. To sprawia, że opona radialna ma większą powierzchnię styku z podłożem. Dzięki temu poprawie ulega trakcja pojazdu. Lepsza wartość tego parametru wpływa na zwiększenie wydajności pracy oraz obniżenie zużycia paliwa.

Opony radialne lepiej „wybierają” nierówności na drodze. Przez to zapewniają wyższy komfort podróżowania od ogumienia diagonalnego. Jednocześnie są przystosowane do osiągów nowoczesnych samochodów osobowych, które rozwijają prędkości powyżej 100 km/h.

Opona radialna i diagonalna to niezależne konstrukcje o odmiennych właściwościach. Z tego względu ich przeznaczenie jest także diametralnie różne. Ogumienie diagonalne montuje się w ciężkich pojazdach przemysłowych oraz samochodach terenowych pracujących w trudnym i wymagającym terenie. Współczesne auta osobowe wymagają ogumienia dostosowanego do ich osiągów, które zapewnia maksymalny komfort i bezpieczeństwo w czasie podróży. Takie parametry zapewniają opony radialne.

Autor: Paweł Gibek.